Wewnątrz głowicy termostatycznej znajduje się sprężysty mieszek wypełniony cieczą o dużej rozszerzalności cieplnej, reagującej na zmiany temperatury otoczenia. Wraz ze wzrostem temperatury w pomieszczeniu wzrasta ciśnienie i objętość cieczy wewnątrz mieszka, co powoduje jego nacisk na popychacz głowicy.
Siła nacisku popychacza jest wystarczająco duża, aby pokonać opór sprężyny i napierając na trzpień zaworu termostatycznego, spowodować jego zamknięcie.
W chwili, gdy temperatura w pomieszczeniu spada, zmniejsza się również ciśnienie i objętość cieczy w mieszku, spada jego nacisk na sprężynę, co powoduje otwarcie zaworu termostatycznego, zwiększenie przepływu wody w grzejniku i wzrost temperatury otoczenia.

Należy zwrócić uwagę na oznaczenia umieszczone na głowicy termostatycznej. Żądaną temperaturę uzyskuje się poprzez ustawienie odpowiedniej wartości na pokrętle głowicy, odpowiadającej temperaturze pomieszczenia w zakresie np. od 6 °C do 28°C

Pierwsze ustawienie prawie zawsze oznaczone jest gwiazdką (śnieżynką). Mogłoby się wydawać, że oznacza całkowite wyłączenie ogrzewania i zamknięcie zaworu. Tymczasem jest inaczej — to ustawienie oznacza zabezpieczenie przed zamarzaniem. Głowica przy tym ustawieniu będzie regulować pracą grzejnika tak, by temperatura w pomieszczeniu nie spadła poniżej 6°C. Podobnie przy każdym innym ustawieniu termostatu.
W zależności od producenta i modelu, kolejne ustawienia mogą się różnić.

Przykładowo Głowica Valvex typ GZ.05, GZ.05A posiada następujące tryby pracy:

* - zabezpieczenie przed zamarznięciem 6 °C

1 - klatki schodowej i wiatrołapu, z temperaturą 11°C,

2 - korytarza, pokoju do uprawiania hobby (np. pracowni) 16°C,

3 - pokoju mieszkalnego i jadalni 20°C,

4 - łazienki 24°C,

5 - basenu 28°C.

Pomiędzy poszczególnymi punktami umieszczone są kropki lub kreski ułatwiające wybór temperatury pośredniej, np. nocnego obniżenia temperatury do 18°C (mniej więcej w połowie między punktem 2 i 3).

 Optymalna temperatura dla naszego zdrowia i komfortu powinna wynosić:

Łazienka: 23-26 ^oC

Praktyczne Porady

·        W mieszkaniu powinna być stała, optymalna temperatura, czyli około 20°C. Gdy na zewnątrz jest ok.0°C, a w mieszkaniu przykładowo 23°C, to przez okna, ściany i stropodachy ucieka o 15% ciepła więcej niż wówczas gdy w pomieszczeniu jest 20°C. Obniżenie temperatury o 1°C daje około 10% oszczędności.

·        Dla poprawnego funkcjonowania grzejnika oraz głowicy termostatycznej, konieczne jest zapewnienie, by nie były niczym zasłonięte. W przeciwnym wypadku głowica będzie mierzyć temperaturę powietrza między ścianą a zasłoną, która różnić się będzie od temperatury w pomieszczeniu.

·        Wietrzymy mieszkania otwierając okna szeroko na 5 - 10 min., przykręcając termostaty do pozycji gwiazdki, aby zmniejszyć straty ciepła.

·        Nie należy dopuszczać do zupełnego wychłodzenia mieszkania, ponowne ogrzanie trwa długo, jednak gdy wyjeżdżamy na dłuższy czas przykręcamy kaloryfery do pozycji gwiazdki.

·        Pamiętajmy, że zużycie ciepła zależy w dużej mierze od temperatury zewnętrznej, gdy temperatura zewnętrzna jest niska mieszkanie szybciej się wychładza i termostat częściej zwiększa przepływ gorącej wody w kaloryferze, aby wyrównać temperaturę w pomieszczeniu do temperatury ustawionej na termostacie.